دارنده پروانه ارائه خدمات ارتباطی موظف است پس از دریافت درخواست خدمات ارزش افزوده از سوی مشترک، شرح خدمات، هزینه و زمان استفاده از آن را به مشترک اطلاع دهد و همچنین برای مشترک به‌صورت جداگانه صورتحساب صادر کند.

تیک نیوز- خدمات ارزش افزوده (Value Added Services) که به اختصار VAS نامیده می‌شوند، شامل مواردی غیر از خدمات استاندارد اپراتورها مانند تماس صوتی و پیامک معمول است و مهم‌ترین موضوعات خدمات ارزش افزوده تلفن همراه، شامل اخبار، مسابقات و رأی‌گیری، تبلیغات موبایلی و اطلاع‌رسانی می‌شود. خدمات ارزش افزوده می‌تواند توسط خود اپراتورها یا توسط شرکای ثالثی که به‌عنوان تامین‌کننده‌ محتوا (Content Provider) شناخته می‌شوند، انجام شود.

اگرچه استفاده از این خدمات ارزش افزوده باید اختیاری و توسط کاربر انتخاب شود، اما برخی از شرکت‌های ارزش افزوده، کاربران را بدون آگاهی خودشان، به عضویت این سرویس‌ها درآورده‌اند. از آنجا که این خدمات معمولاً هزینه‌های بالایی دارند، برای مثال ارسال یک پیامک ارزش افزوده به کاربر می‌تواند حداقل ۳۰۰ تومان هزینه داشته باشد، هزینه‌های زیادی که در قبوض کاربران سیم‌کارت‌های دائمی آمده یا سرویس‌هایی که موجب تمام شدن اعتبار سیم‌کارت‌های اعتباری شده، اعتراض بسیاری از کاربران را در پی داشت.

در این راستا در حالی که مقرر شده بود با جمع‌بندی پیشنهادات وزارت ارتباطات با مرکز ملی فضای مجازی، تا قبل از پایان سال ۱۳۹۸، کلاهبرداری‌های ارزش افزوده تعیین تکلیف شود، محمدجواد آذری جهرمی -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- امروز در توییتر نوشت: به‌رغم وجود چالش‌ها و فشارهای بسیار زیاد، مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات درباره‌ پایان دادن به کلاهبرداری‌های خدمات ارزش افزوده، روز گذشته به اپراتورها ابلاغ شد.

حسین فلاح جوشقانی - دبیر کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات - نیز امروز از تصویب و ابلاغ مصوبه مربوط‌به ضوابط ارائه و استفاده از خدمات ارزش افزوده خبر داد و گفت: کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات در آخرین جلسه سال ۹۸ با توجه به مصوبه شورای عالی مجازی و با هدف حمایت از حقوق مشترکین الحاقیه‌ای برای مصوبه ۲۴۸ درباره ارایه و استفاده از خدمات ارزش افزوده تصویب کرد.

وی با اشاره به وجود برخی چالش‌ها در ارایه خدمات ارزش افزوده و ناآگاهی برخی از مشترکان در مورد شرایط و هزینه‌های عضویت، روش‌های استعلام وضعیت عضویت و یا لغو آن افزود: در این مصوبه موضوع اعتبار خدمات ارزش افزوده پیش‌بینی شده است که براساس آن مشترک می‌تواند بسته خدمات ارزش افزوده را با قیمت مشخصی خریداری کند و اپراتورها نیز صرفاً به مشترک اجازه می‌دهند خدمات ارزش افزوده را تا سقف اعتبار تعیین شده فعال کند.

معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تصریح کرد: هرگونه مبلغی که بابت خدمات ارزش افزوده از مشترکان تلفن ثابت و یا تلفن همراه دائمی یا اعتباری کسر می‌شود باید از محل اعتبار تعیین شده باشد. دارندگان پروانه هم موظف هستند پس از دریافت درخواست خدمات ارزش افزوده از سوی مشترک، شرح خدمات، هزینه و زمان استفاده از آن را به مشترک اطلاع داده و حداکثر تا سقف اعتبار خدمات ارزش افزوده مشترک، خدمت درخواستی را برای وی فعال کنند.

فلاح جوشقانی با اشاره به اینکه هرگونه تمدید یا فعال‌سازی مجدد اعتبار خدمات ارزش افزوده باید پس از درخواست مجدد از سوی مشترک انجام شود، افزود: دارنده پروانه موظف است پس از پایان اعتبار خدمات ارزش افزوده پیامکی مبنی بر پایان اعتبار این خدمات برای مشترک ارسال کند و برای مشترکین تلفن ثابت و همراه دائمی به صورت جداگانه صورتحساب صادر کند.

مفاد مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات چیست؟

طبق مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات در جلسه ۳۰۰ در تاریخ ۱۱ اسفند ۱۳۹۸، با توجه به مصوبه جلسه شماره ۲۱ در تاریخ یک بهمن‌ماه ۱۳۹۳ شورای عالی فضای مجازی و براساس مصوبه شماره ۲ جلسه ۲۴۸ کمیسیون در تاریخ ۲۱ آذر ۱۳۹۵،  به‌منظور حمایت از حقوق مشترکین و با توجه به وجود برخی از چالش‌ها در ارائه خدمات ارزش افزوده از قبیل ناآگاهی برخی از مشترکین از شرایط و هزینه‌های عضویت، روش‌های استعلام وضعیت عضویت و لغو آن، عضویت ناخواسته و همچنین شفاف‌سازی درخصوص ارائه و استفاده از خدمات ارزش افزوده، این مصوبه را تصویب کرد.

در این مصوبه آمده است هرگونه جمع‌آوری مبالغ بابت خدمات ارزش افزوده برای مشترکان تلفن ثابت و همراه پس‌پرداخت (دائمی) و پیش‌پرداخت (اعتباری) صرفا باید از محل اعتبار خدمات ارزش افزوده انجام شود. همچنین دارنده پروانه موظف است پس از دریافت درخواست خدمات ارزش افزوده از سوی مشترک، شرح خدمات، هزینه و زمان استفاده آن را به مشترک اطلاع داده و حداکثر در سقف اعتبار خدمات ارزش افزوده مشترک، نسبت به فعال‌سازی خدمت ارزش افزوده درخواستی اقدام کند.

دارنده پروانه در صورت عدم وجود اعتبار خدمات ارزش افزوده، نمی‌تواند هیچ خدمت ارزش افزوده‌ای را به صورت غیررایگان برای مشترک فعال کند و همچنین دارنده پروانه موظف است در صورت اتمام اعتبار خدمات ارزش افزوده، پیامکی مبنی بر پایان اعتبار خدمات ارزش افزوده به مشترک ارسال کند. دارنده پروانه در توقف یا ادامه خدمات ارزش افزوده به‌صورت رایگان و در چارچوب قرارداد خود با ارائه دهنده خدمات ارزش افزوده به مشترک مختار است.

همچنین هرگونه تمدید یا فعال‌سازی مجدد اعتبار خدمات ارزش افزوده منوط به ارائه درخواست جدید از سوی مشترک است و دارنده پروانه موظف است مکانیزمی ساده و شفاف برای مشاهده و اطلاع مشترک از جزییات میزان کارکرد خدمات ارزش افزوده وی، فراهم کند. دارنده پروانه موظف است به منظور اطلاع‌رسانی و انجام محاسبات خدمات ارزش افزوده ارائه شده به مشترکین تلفن ثابت و همراه پس‌پرداخت (دائمی) صورتحساب جداگانه صادر کند. بدهی و ضمانت اجرای این خدمات قابل تسری و اعمال به سایر خدمات مشترک نیست.

مسئولیت پاسخگویی به هزینه‌های کسرشده از مشترک بابت خدمات ارزش افزوده بر عهده دارنده پروانه است و دارنده پروانه باید تمهیدات لازم برای نگهداری جزئیات مرتبط با مفاد این مصوبه را به مدت شش ماه فراهم کند. دارنده پروانه موظف است به‌منظور انجام نظارت بر حسن اجرای این مصوبه و رسیدگی به شکایات مربوط، سامانه‌ها و دسترسی‌های لازم را با تایید سازمان ایجاد کند، به طوری که اجرای کلیه مفاد مصوبه برای سازمان قابل احراز باشد.

رعایت الزامات موضوع این مصوبه مطابق مصوبه جلسه ۲۱ شورای عالی فضای مجازی در تاریخ یکم بهمن ۱۳۹۳ برای ارائه خدمات ارزش افزوده الزامی است و دارنده پروانه موظف است برای انطباق خدمات فعلی خود با مفاد این مصوبه اقدام کند. همچنین این مصوبه از تاریخ ۱۵ اردیبهشت ۹۹ لازم‌الاجرا است.